Opening tentoonstelling IS.A
IS.A is autodidact kunstenaar, geboren als intersekse persoon. Zij maakt schilderijtjes over de worsteling met gender. Een tentoonstelling hiervan, de documentaire IS.A die Eveline van Dijck maakte en een gesprek over intersekse olv Jaap van Riemsdijk staan maandag 16 oktober van 19.00-21.00 uur op het programma.
Documentaire over een keerpunt in het leven van een intersekse persoon
In 1950 werd IS.A bij de Burgerlijke Stand aangegeven als jongen. Er is altijd gezwegen over de intersekse status waarmee de baby ter wereld kwam. Jaren later viel voor haar het kwartje en pas op zeventigjarige leeftijd durfde IS.A als vrouw naar buiten te treden. Filmmaker Eveline van Dijck maakte daarover een indrukwekkende documentaire die op maandag 16 oktober 19.00 getoond wordt in het Etty Hillesum centrum, voorafgaand aan de opening van de tentoonstelling IS.A
Eén op de negentig
De i van intersekse is een minder bekende letter uit het roze alfabet. Toch wordt één op de negentig baby’s zo geboren. In het algemeen groeit de maatschappelijke acceptatie van mensen die niet in een hokje passen, maar intersekse personen leven nog vaak met een geheim om discriminatie en stigmatisering te vermijden.
Intersekse verwijst naar “de doorleefde ervaring van mensen die geboren zijn met een lichaam dat niet voldoet aan de normen van man en vrouw zoals de maatschappij die hanteert”, aldus de Nederlandse organisatie voorseksediversiteit (www.nnid.nl). Soms is dat bij de geboorte aan de buitenkant te zien. In andere gevallen komt het later aan het licht, bijvoorbeeld als een meisje niet gaat menstrueren.
Anders dan andere jongens
IS.A werd enkele maanden na de geboorte, geopereerd. Haar ouders hebben er nooit over gesproken. IS.A was hun zoon Paul. Dat hij er, ook na de operatie, lichamelijk anders uitzag dan andere jongens en kampte met darmstoornissen en plasproblemen, bleef onbenoemd. Paul wist niet beter.
Motorongeluk
Tijdens zijn puberteit begon Paul erover bij de huisarts. Die spoorde een operatiedatum op, maar het medisch dossier ontbrak. De dokter adviseerde hem zich bij de situatie neer te leggen. Paul was intussen gewend als jongen door het leven te gaan, hoewel hij zich innerlijk steeds meer een meisje voelde. Hij liet het voor wat het was. De tijd en zijn sociale omgeving waren niet rijp voor een gesprek. Bovendien kreeg Paul op twintigjarige leeftijd een motorongeluk waarbij zijn gezicht en rug zwaar beschadigd raakten. Medisch onderzoek wees uit dat er in zijn lichaam ingrepen waren gedaan om hem als man te normaliseren. Het (slechts gedeeltelijke) herstel van het verkeersongeval duurde lang. Hierna had Paul al zijn energie nodig om zijn leven op de rit te krijgen. Hij leefde verder als de man waartoe het lot hem had voorbestemd.
Tot zijn pensioen was Paul conciërge bij een bedrijf. Daarna ging hij als vrijwilliger de wijkkrant d’ Oude Binnenstad rondbrengen. Zo kon hij de saaie Amsterdamse buurt waarin hij woonde, ontvluchten en kwam hij in contact met kleurrijke bewoners van het 1012 gebied, wereldwijd beter bekend als het Red Light District. Daar ontmoette Paul mensen die zich anders voelden dan ze eruitzagen. Hij begon de vrouwelijke kant van zijn persoonlijkheid meer te erkennen en te ontwikkelen. Paul besloot zich IS.A te noemen: IS Amsterdam
Talentvolle autodidact
Voor het YouTube kanaal TheVoiceof1012 maakte Eveline van Dijck 2019 de video De Wallen volgens IS.A. Daarin werd aandacht besteed aan de paneeltjes van stadsgezichten op De Wallen, die IS.A na pensionering als hobby was gaan maken. Werk met een losse bijna impressionistische toets. Toen IS.A zich meer als vrouw begon te profileren, beeldde zij ook die ontwikkeling uit. In strakke lijnen en felle kleuren zijn de innerlijke worsteling en groei te zien. Inmiddels noemen kenners IS.A een talentvolle autodidact.
Bron: artikel Jaap van Riemsdijk uit Flamingo, nieuwsbrief Roze Stadsdorp Amsterdam, augustus 2023