In het voetspoor van mijn vader.
Op 8 september jl. vertrokken vriend en organisator van de reis, Andre Schram en ik voor een 12 daagse reis naar Japan. Het doel van de reis was om daar de plaatsen te bezoeken waar mijn vader Anthonie (Ton) Verstraaten van april 1943 tot september 1945 gedwongen verbleef.. Ton Verstraaten (1917-2005) werd na de capitulatie van Ned. Indië op 8 maart 1942 krijgsgevangene van de Japanners. In april 1943 werd hij met honderden andere gevangen mannen vanuit Singapore met het hellship “Hawai Maru” naar Japan verscheept en zat daar 28 maanden gevangen in het krijgsgevangenkamp Fukuoka 6B bij Mizumaki. De mannen moesten dwangarbeid verrichten en kolen delven in de plaatselijke kolenmijn. Het kamp is er niet meer en de mijn gesloten.
Wij bezochten eerst Mojiko en stonden aan de kade van de baai waar Ton in april 1943 aankwam met het hellship Hawai Maru. Het station van waar de mannen per trein vertrokken naar Mizumaki is nog hetzelfde gebouw. In Mizumaki stond ik op een geasfalteerde parkeerplaats van een kleine supermarkt. Tachtig jaar geleden stonden hier de barakken van het krijgsgevangenkamp Fukuoka 6B en liepen de gevangenen dagelijks naar de nabijgelegen kolenmijn om daar kolen te delven. De plek van de kolenmijn konden wij via oude en nieuwe foto’s redelijk zeker duiden. Er was ter plaatse echter niets meer van te zien. In Mizumaki staat ook het monument voor de 871 Nederlandse en Nederlands Indische krijgsgevangenen die omkwamen in de gevangenkampen in Japan. Bij dit monument legden wij samen met plaatselijke medewerkers van het herdenkingscomité bloemen.
Ons laatste bezoek brachten wij aan Nagasaki, waar de vader van André in kamp Fukuoka 2B verbleef en dwangarbeid moest verrichten op een scheepswerf. De baai van Nagasaki was voor mij een magische plek! Mijn vader kwam hier op 15 september 1945 per trein aan vanuit Mizumaki en vertrok met het Amerikaanse vliegdekschip “Lunga Point” als bevrijd man uit Japan. ’s Avonds dronken André en ik aan de baai in een van de restaurants een glas bier en namen daar de enerverende dagen in Japan door. In Nagasaki bezochten wij tot besluit nog het indrukwekkende Atoombom Museum en het Peace Park, waar de vele herdenkingsmonumenten staan, die aan de Tweede Wereldoorlog en aan de Atoombom op Nagasaki herinneren.
Op 19 september jl. stonden wij weer op Nederlandse bodem en kunnen terugkijken op een geweldige en indrukwekkende reis! Een paar dagen later verscheen in de Stentor en in het AD bijgaand artikel.
Jan Verstraaten.
Deventer, 4 oktober 2023.